راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد:بررسی و نقد کتاب فرهنگ تطبیقی اصطلاحات فلسفی

معرفی و نقد کتاب فرهنگ توصیفی اصطلاحات ادبی

فرهنگ توصیفی اصطلاحات ادبی تألیف ام. اچ ابرامز (1916م) استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه کرنل است که نخستین بار در سال 1957م منتشر شده و تا امروز به ویراست نهم رسیده است. آخرین ویراست این فرهنگ حدود 1150 مدخل را دربرمی گیرد و 24 اصطلاح افزون بر چاپ های پیشین دارد. مقالات فشرده و دقیقی در مورد هر اصطلاح آمده و این فرهنگ را به یکی از پرطرفدارترین و کارامدترین منابع ادبیات و نظریه ادبی در غرب تبدیل کرد...

نقدی بر کتاب فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز

انسان‌شناسی فلسفی؛ مدخلی بر انسان‌شناسی ساحتی (نقد کتاب انسان‌شناسی فلسفی)

این مقاله به معرفی و نقد کتاب «انسان‌شناسی فلسفی» اثر «هانس دیرکس» می‌پردازد. نویسنده در این کتاب به گزینش متونی حاوی دیدگاههای آموزشی در ذیل موضوع بحث پرداخته که عمدتاً بدون تحلیل جامع و نظام­مندی عمیقی طرح شده­اند. در این مقاله، پس از اشاره به چهار سطح از انسان‌شناسی فلسفی نزد «دیرکس» و نقد آن، از اهمیت توجه به رویکرد جدیدی با عنوان «انسان‌شناسی ساحتی» سخن رفته و ضمن بررسی تقسیم‌بندی انسان‌شنا...

سودای سبب سوزی (تأملی‌در فلسفه‌ستیزی‌مولانا‌در مثنوی‌باتکیه‌بر نقد برخی اصطلاحات فلسفی)

بحث تقابل و عشق یا فلسفه و عرفان بحث فراگیر و دازدامنی است. کمتر اثری عرفانی می توان پیدا کرد که از پرداختن به این موضوع غفلت ورزد. در میان صاحبان آثار عرفانی، مولانا از جمله بزرگ ترین شاعران و عارفانی است که در موارد زیادی به این موضوع پرداخته و راه شناخت مبتنی بر دل را بر شناخت عقلی برتر دانسته است. در سایر متون عرفانی نیز جلوه های مختلف این تقابل به چشم می خورد. لیکن تفاوت عمده نگرش مولوی به...

نقد کتاب نظریه های فلسفی احتمال

نیاز به شفافیت و وضوح درباره مفهوم احتمال عمیقا حس می شود. خواه به این دلیل که این مفهوم هم از دیدگاه ریاضی و هم از دیدگاه تجربی بسیار جالب توجه است، یا به این دلیل که مفهوم احتمال در برابر همه کوشش ها در جهت دقیق ساختن آن سرکش است.

نقد نظریۀ «اصالت فرهنگ بر اساس آموزه‌های فلسفی حکمت متعالیه»

دربارة مسئلۀ «عاملیت- ساختار»، سه دیدگاه کلی وجود دارد: برخی جانب عاملیت را گرفته‌اند؛ برخی جانب ساختار را؛ و برخی دیگر سعی کرده‌اند نظریاتی میانی ارائه کنند. نظریۀ «اصالت جامعه»، که از سوی برخی متفکران مسلمان ارائه شده، راه‌کاری است میانی برای جمع میان عاملیت و ساختار. این نظریه دارای دو صورت‌بندی است. صورت‌بندی اولیۀ آن توسط علّامه طباطبائی و شهید مطهّری مطرح شده است که در تأیید مدعای خود، صرفاً...